CRM Departmanının Yeri

Bana sıkça sorulan sorulardan biri “CRM ekibinin şirket içinde nerede veya kime bağlı konumlandırılacığı”dır.

Airbnb’nin ilk zamanlarında işe başlayan veri bilimcisi Riley Newman [1] ’nin çok beğendiğimi daha önce vurguladığım yazısında [2] bu konuda da güzel ipuçları var.

Diyor ki:

Biz aslında karar verme işindeyiz ve şirket silolaşınca bu işi başarıyla yapamadığımızı öğrendik. İş ortağı ekipler bizimle nasıl etkileşimde bunulacaklarını anlamadılar ve veri bilimci ekibimiz de neyi çözecekleri veya ne yapmaları gerektiği konusunda büyük resmi göremediler.

Zamanla bir kaynak gibi görülmeye başlandık ve bunun sonucunda reaktif (gelecek fırsatlar hakkında proaktif değil, istatistik taleplerine yanıt veren) olduk.

Yazıda, bu olgunun sonrasında neler yaptıklarını ve organizasyon içinde konumlandırmayı nasıl değiştirdiklerini anlatıyor.

Bu güzel blog yazısını okuyup aynısını uygulayarak başarılı olabilir misiniz? Yanıtım HAYIR.

Airbnb örneğini temel alıp aynısını uygulayarak başarılı olamazsınız. E-ticaret şirketi bile olsanız, aynısı sizin için geçerli olmayabilir.

Elektrik-muhendisligiYÖK’ün kuruluş dönemindeki yapılanma [16] üzerine 1980’lerden…

Bir CRM ekibinin organizasyondaki yerini (her biri en az bir blog yazısı gerektiren) şu önemli konular belirler:

1 – CRM ekibinden ne bekleniyor. Hatta, CRM denilince aklınıza ne geliyor?

  • Elimizde çok sayıda iletişim bilgisi var. Herkese sürekli mesaj veya kampanya veya teklif gönderelim mi diyorsunuz? [3]
  • Davranışsal segmentasyon yapıp yaşam evresi veya yaşam tarzına göre teklif sunalım mı diyorsunuz? [4]
  • Maliyetleri düşürmek için bir araç mı istiyorsunuz? [5]

2 – Mevcut organizasyon yapınız.

  • Organizasyondaki kutularınız, [6]
  • Silolaşma düzeyiniz
  • İç müşterilerle çalışma biçiminiz [7]

3 – İş yapma kültürünüz

  • Stratejik ortaklarla çalışma veya onları anlama düzeyiniz [8]
  • Teknolojiyle birlikte çalışma beceriniz [9]
  • Bilgi yönetiminden anlama düzeyiniz [10]

4 – Müşteri odaklı altyapınız

  • Veri ambarınız, [11]
  • Müşteriyle temas noktalarındaki ekranlarınız, [12]
  • İş süreçleriniz, [13]
  • Çalışanlara verdiğiniz hedefler [14]

5 – Sizin ve veri ekibinizin “anlamlandırma” becerisi

  • Veriyi müşteri içgörüsüne dönüştürme [2]
  • Kişisel değişimi anlama [15]
  • Toplumsal trendleri saptayabilme

Yukarıdaki maddelerin her biri için sadece 3 – 4 tane alt başlık yazdım. Aslında bazıları için 6 – 7 tane gerekiyor.

Özetle şunu söylemek istiyorum. Her soruya hızlı, çabuk, ucuz ve yanlış bir yanıt verilebilir.

“Biz bir CRM departmanı kurduk. Patron IT’ye bağlı olsun diyor. Sizce nereye bağlı olmalı” sorusuna bir e-posta ile doğru yanıt vermek mümkün değil.

28 Ağustos 2015

 

IT ile Yaşamak – Video

Son zamanlarda Facebook’da gördüğüm bazı resimler

IT-ile-calismak

proje gruplarında birlikte çalıştığımız teknik ekiplere nasıl açıklamalar yapılması gerektiği konusunda örnek malzemeler sağladı.

Resimlerin ilkinden ugurozmen.com’da [1] bahsetmiştim.

İkincisini zaten anlamışsınızdır. Tabelacıya “4 tane bayan WC ve 3 tane erkek WC tabelası hazırla” demişler. O da harfiyen yerine getirmiş.

Geçmişte, IT ile verimli çalışmak için bazı noktaları birkaç yazıda [2] , [3] , [4] , [5] yayınlamıştım.

Video-IT-ile-1

Orada “van minüt” demiyorum. Nelere dikkat etmeniz gerektiğini anlatıyorum.

Kendilerine “ayrıcalıklı kullanıcı”, şirkette çalışan diğerlerine “alt kullanıcı” diyen ve “Biz herkesin, her şeye erişimini kapatırız. Zırıldayan olursa, ona göre açarız” kafasında olan [6] IT ciler var. Bu videoda bahsettiklerimi, onlarla çalışan ticari iş birimlerinin mutlaka dikkate alması gerekiyor.

İşini iyi yapan IT’ci arkadaşlar alınmasın. Çuvaldızdan bahsederken iğneyi de unutmuyorum. Bu nedenle ikinci videoda, sözüm ticari kökenli (pazarlamacı, finansmancı, operasyoncu, vb.) kişilere…

Video-IT-ile-2

Ön hazırlık yapılacağını ve projenin daha başlangıç aşamasında ileri vizyonun paylaşılması gerektiğini anlatıyorum.

Tekrarlıyorum siz videoyla yetinmeyin, yazıların [2] , [3] , [4] , [5] tamamını okuyun.

Artık “IT yapmadı” diye gelmeyin. Biliyorsunuz, performans değerlendirme sisteminde “IT yapamadığı için hayata geçmemiş başarılı projeler” diye bir madde yok [7] .

 

Değer Segmentasyonunun Sınırları – Video

Bazı firmaların “Segmentasyon Çalışması” adı altında Değer Segmentasyonu yaptırdığını öğrendim. Bunun üzerine değer segmentasyonu konusunda oldukça ayrıntılı yazılar [1] , [2] , [3] , [4] yayınlandım. Böylece değer segmentasyonunun gerekçesini, faydalarını, hangi koşullarda geçerli olduğunu, hangi konularda ise hiç işe yaramadığını anlatmaya çalıştım.

Değer segmentasyonunun sınırlarını (yani nerede işe yaramayacağını) aşağıdaki kısa videodan izleyebilirsiniz.

video-deger-segment-SINIR

İyi de… Bunca yazıyı okumaya üşenirim [5] . Değer Segmentasyonunun ne zaman işe yarayacağını da anlat” diyorsanız, video çekimi için biraz beklemeniz gerekecek. Video yayınlanınca bu siteden duyururum.

Ya da üşenmeyin, [1] , [2] , [3] , [4] sırasıyla okuyun.

İzinli Pazarlamayı İnkar

İzinli Pazarlama hakkında bazı yazılar [1] , [2] , [3] , [4] , [5] yayınladım. Sonra da izinli pazarlama kavramını anlamamakta ısrarcı olanlar hakkında [6] yazdım.

Arada başka firmalar da yanlış uygulamalara devam ettiler.

Kel-basa-simsir-tarak-a

Yukarıdaki mesajı gönderen kuaföre açık mektup yayınladım [7] .

Geçici bir süre için izinli pazarlamaya aykırı uygulamaları yazmamaya karar vermiştim.

Bugün (17 Ağustos 2015) Serdar Durmaz “Sony, Turkcell ve KVK’dan Dijital Zorbalık![8] başlıklı yazısını yayınladı. Burada sözünü etme gereği duydum.

Serdar Durmaz bozulan telefonunu KVK servise vermiş. Geri aldığında Turkcell’in tüm mobil app’lerinin bilgisi/onayı/rızası olmadan telefonuna yüklenmiş olduğunu görmüş. “Üstelik bu öyle bir dayatma ki; uygulamaları telefondan kaldıramıyorsunuz.” diye belirtmiş.

https://mobilgoz.files.wordpress.com/2015/08/screenshot_2015-08-17-16-32-23.png

İşin ilginç yönü Turkcell abonesi de değilmiş. Yani uygulamaların büyük kısmını kullanamıyormuş.

Yıkamaya verdiğim arabanın radyo kanalları (doğal olarak benden izin alınmadan) değiştirildiğinde bile [9] çok rahatsız oluyorum. Hemen evimin yakınında olsa bile kesinlikle tekrar gitmiyorum.

Her an yanımda olan telefona bu işlem yapılsa, ben de çok rahatsız olurdum.

Şirketlerin şunu anlaması gerekir: İzinli pazarlama sadece e-postalar ve çağrı merkezlerinin araması ile sınırlı değildir. Her yeni mecra ve cihaz ile genişleyen bir kavramdır. Yasal boşlukları fırsat olarak değerlendirmeye kalkan firmalar, hukuk açısından kazanabilir. Ancak pazarlama açısından müşterilerini kaybetmeleri kaçınılmazdır.

Bana gelince… KVK’ya tamire gitmemek gerektiğini öğrendim.

17 Ağustos 2015

CRM’in Türkçesi – Video

Gerek danışmanlık çalışmalarımda, gerekse MBA derslerimde katılımcılara “CRM’in Türkçesi nedir?” diye sorarım.

Bazıları “MİY” veya “Müşteri İlişkileri Yönetimi” derler. Ben de “Tercümesini sormuyorum” diyerek sorgulamalarını sağlamaya çalışırım. “Atalarımız yıllardır söylüyor” diye üstelerim.

Oysa işin doğrusu… (Bu videoda…)

Video-CRMin-TRsi

İsteyenlere yıllar önceden getirdiğimiz bir CRM hediyesi… Basri’den…

CRMin-TRsi-Basri

 

 

Sadakat Gelecekle İlgilidir – Video

Birçok yerde sadakat, geçmiş ilişkinin uzunluğu veya verimiyle ölçülür.

CRM’de ise, gelecekteki ilişkinin (kısaca yaşam boyu değerinin) ne kadar uzun ve verimli olacağına bakılır.

video-sadakat-gelecek

Aslında bu durum sadece CRM’e özgü değildir. Gerçek hayatta da sadakat, gelecekle ilgilidir.

Sevgilisine “Benden önce ne yaptığın umurumda değil. Bundan sonra tek sevgilin ben olacağım değil mi?[1] diyen de sadakatin gelecekle ilgili olduğunu söylüyordur.

Videoda anlatılanı okumak isterseniz [2] , [3] yazılarına göz atın.

 

Modelleme – Video

Bir müşterinin verilerden yola çıkarak tanınması [1] konusunu işledikten hemen sonra şunu sorarım:

GSM operatörleri, bankalar ve süpermarket zincirleri hakkımızda birçok veriye sahipler. “Bir öğrencinin bu kadar iyi profillediği müşteriyi bu şirketler neden bir türlü tanıyamazlar. Neden bize anlamsız tekliflerle gelirler?

Bu soruyu yanıtlayanların bir kısmı, “Tek bir kişiyi tanımlamak daha kolay. Milyonlarca insanı tanımak ise çok zor” diye cevap verirler. (Yani soruyu yanıtlamazlar, bahane üretirler.)

Bu videoda, o tek bir kişiden başlayarak milyonlarca insanın tanınmasına nasıl ulaşılacağı anlatılıyor.

video-modelleme

Özetle, bu süreç veri anlamlandırma [2] ile başlar. İyi bir IT ekibinin katkısıyla ve Pazarlama – IT işbirliğiyle devam eder.

Bana “Tek kişiyi anlamak kolay, milyonlarca müşterimiz var” bahanesiyle gelmeyin.

Anlamlandırma – Video

Veri Anlamlandırma, CRM projesinin vazgeçilmez aşamalarından biridir.

Verileri, raporlarda kullanılan sayılar ve rakamlar olmaktan çıkartıp müşteri içgörüleri haline getirmek ve veriler müşterinin sesidir [1] demek için mutlaka özenle yapılması gereken bir iştir.

Veri anlamlandırma kısaca nedir?” diye sorarsanız, videoda özeti var.

Video-anlamlandirma

“Bu özet bana yetmedi, fazlasını öğrenmek isterim” derseniz, birkaç yazı daha [2] , [3] , [4]  okumanızı öneririm.

Şunu da unutmayın, veri anlamlandırma işi dışarıdan alıp sektörünüze veya firmanıza anında uygulayabileceğiniz bir iş değildir. Her firmaya özgü farklılıkları vardır. Bizzat kendi firmanızda, usta pazarlamacılarla birlikte çalışılması gerekir.

İstrseniz, verilerinizin müşteri öngürülerine dönüşmesini birikte yapabiliriz.

Kapak resmi şuradan

Müşteriyi Verilerden Tanımak – Video

Daha önceki videolarda anlattığım [1]

  • Target Süpermarket zincirinin ergenin hamileliğini ailesinden önce bilmesi [2]
  • ABD’de bankaların bir erkeğin boşanma ihtimalini büyük doğrulukla tahmin etmesi

çalışmalarının benzerini CRM dersinde yapmıştık.

Müşteriyi Verilerden Tanımak [3] yazısını videoda özetledim.

video-verilerden-tanimak

Siz yine yazının aslını [3] okuyun. Alışveriş verileri sayesinde müşterinin ne kadar iyi tanınacağını görün.

Kapak resmi şuradan

Önce İhtiyaç – Video

Verileri iş hayatında kullanırken önemli konulardan biri, hangi verinin gerekli olduğudur [1] . Bazı firmalar müşteri hakkında hemen her veriyi arşivlemeye çalışır. Oysa, önce ihtiyacı saptamak gerekir.

Bu videoda, uluslar arası CRM başarı öykülerinin ikisinin

  • Target Süpermarket zincirinin ergenin hamileliğini ailesinden önce bilmesi [2]
  • ABD’de bankaların bir erkeğin boşanma ihtimalini büyük doğrulukla tahmin etmesi

arkasındaki fikir irdelenmeye çalışıldı.

video-once-ihtiyac

Verileri anlamlandırma ve müşterinin sesi [3] olarak kullanmadan önce, bu aşama anlaşılmış olmalıdır.