Marketing Türkiye ^[1] nin 1 Nisan 2013 sayısında “beğen” butonu ile profilleme yapıldığına dair bir haber vardı.

Araştırmaya ilişkin makaleyi internetten buldum.

Cambridge Universitesi, Psikometrikler Merkezi’nin Microsoft ile birlikte yürüttüğü araştırmaya ilişkin makalenin ^[2] özeti şöyle:

Sosyal medyada yer alan bilgiler,

1. ölçülebilir sosyal bilimler,
2. kişiselleştirilmiş arama motorları ve tavsiye sistemleri
3. hedefli on-line pazarlama

konularında ilerleme sağlıyor. Müşterinin yaşam tarzı, yaşı, cinsel eğilimleri hakkında tahmin etmeyi kolaylaştırıcı bilgiler veriyor. Perakendecinin genç kıza hamilelik önermesi gibi bazı hatalar ^[3] da olabiliyor.

Kişilerin web siteleri, müzik koleksiyonları, Facebook ve Twitter profilleri, arkadaş ağları, kullandıkları dil de kişiliği tahmin ederken kullanılabiliyor.

Beğen tuşunun kullanımı, internette aramalar, internette gezilen siteler ve kredi kartı kullanımı gibi dijital ipucu bırakıyor ve izlenebilir kayıt sağlıyor.

Araştırma, 58,466 kullanıcının 55,814 ayrı (sanat, yayın organları, markalar, şöhretler, TV dizileri gibi) konularda ortalama 170 tane beğen kullanına dayanıyor.  Evet / Hayır veya Erkek/Kadın gibi ikili değişkenler için elde ettikleri doğru tahmin oranları aşağıda:

Değişken sayısı arttıkça doğru tahmin oranı azalıyor. Beğen sayısı arttıkça ise, daha doğru sonuçlar elde ediliyor.

Cinsel tercih tahminlerinde, gay/lesbien oluşumlarını açıkça destekleme oranının %5 olduğu, çoğunlukla TV dizilerinin ve bazı şöhretlerin beğenilmesinin fikir verdiği belirtilmiş . 

Makalenin sonuç bölümünde, bu tahminlerin iyi taraflarına olduğu kadar, kötü kullanımına da dikkat çekiliyor. On-line sigorta reklamlarının nevrotik kullanıcılarda stres yaratabilmesi veya kişilerin açıklamak istemedikleri özelliklerinin tahmin modeli ile (ki tahminler yanlış da olabilir) üzerine gidilmesi gibi olumsuzluklar gözardı edilmemeli.

Dijital açıklık nedeniyle insanların teknolojiden kaçınması, on-line hizmetlerden uzak durması da mümkün. 

Makale, elde edilen bilgilerin kötü niyetle kullanılmamasını, karşılıklı açıklık, güven ve iyi niyetle etkileşimin Dijital Çağ’a uygun şekilde sürmesini diliyor.

Dikkat edilirse, araştırma sadece Facebook’daki “beğen” kullanımı ile yapılmış. Diğer sosyal mecralardaki (nereye gidiyor, kimleri veya hangi markaları izliyor, kimi retweet ediyor, gibi) unsurlar kapsama dahil edilmemiş.  Cümleler, resimler gibi yapısal olmayan veriler ve zaman içindeki değişiklikler de dikkate alınmamış. 

Bu kadarı bile tahmin oranlarını oldukça yüksek yapmaya yetiyor.

Gerek bireyler, gerekse kurumlar olarak almamız gereken çok ders var.

Resim şuradan alıntıdır.

6 Nisan 2013